معرفی ایستگاه

ایستگاه تحقیقات دیم شیروان با  میزان بارش میانگین طویل‌المدت سالیانه 267 میلیمتر در سال 1374 با هدف انجام پروژه های تحقیقاتی در مورد محصولات دیم و امکان کشت محصولات دیم جدید در منطقه شمال خراسان بزرگ تأسیس گردید. این ایستگاه در مختصات جغرافیایی 07 58 شرقی و 19 37 شمالی در 20 کیلومتر شهرستان شیروان واقع گردیده استاین ایستگاه فعالیت‌های تحقیقاتی را بمنظور افزایش و پایداری تولید برای مناطق دیم خیز شمال شرق کشور در محصولات زراعی غلات ( شامل گندم و جو)، حبوبات ( شامل نخود و عدس)، دانه‌های روغنی (شامل کلزا و گلرنگ)، گیاهان علوفه‌ای ( شامل ماشک و خلر)  و نظارت و تأمین بذور دیم برنامه ریزی و اجرا می‌نماید. با تفکیک استان خراسان به سه استان شمالی، رضوی و جنوبی این ایستگاه در خراسان شمالی واقع گردید. انتخاب موقعیت این ایستگاه آن را بعنوان ایستگاه تحقیقاتی تیپیک مناطق سرد کم باران مشخص نموده است.


اهداف و پروژه ها

تحقیقات غلات

تحقیقات جو

تحقیقات حبوبات

به نژادی

به زراعی

تحقیقات دانه های روغنی

تحقیقات علوفه

img_9376.jpg


فعالیت ها و پروژه های انجام پذیرفته

پروژه غلات :

پروژه غلات مشتمل بر گندم و جو در زمینه‌های به زراعی و به نژادی بعنوان اولین فعالیت تحقیقاتی در سال 1374 در این ایستگاه شروع شد.

گندم آذر 2 حاصل انتخاب آزمایشات ایستگاه تحقیقات شیروان و سایر ایستگاه‌های تحقیقاتی با اقلیم مشابه آزاد و نامگذاری گردید و در حال حاضر بیشترین سطح زیر کشت استان را بخود اختصاص داده است.

بررسی میزان مصرف بذر در هکتار برای این رقم و سایر ارقام معمول در مناطق کم باران به مقدار 125 کیلوگرم در هکتار تعیین گردید.

در بررسی تناوب بر روی کشت گندم  نشان داد که در کشت مداوم گندم سرداری میزان عملکرد کمترین مقدار و در تناوب گندم آیش بیشترین عملکرد بدست آمد.

در بررسی میزان مصرف کود فسفاته میزان 120 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی‌داری با مصرف مقادیر بیشتر کود نداشت

پروژه تحقيقاتي جو:

بيش از 65 طرح تحقيقاتي در زمينه بهنژادي و به زراعي در مورد گياه جو به اجرا در آمده است. نتيجه اين تحقيقات بدست آوردن ارقام سازگار و پرمحصول مي باشد كه ميتوان به جو سهند، يسوي و 12 لاين اميد بخش اشاره كرد. جو يسوي مراحل نامگذاري و معرفي به صورت رقم را طي مي كند ولي جو سهند چند سال است در اختيار كشاورزان قرار گرفته و كشت مي شود. اخيرا جو آبي‌در نيز معرفي شده است.

پروژه حبوبات

آمار سطح زیر کشت نخود و عدس دیم در استان خراسان شمالی نشان می دهد  که سطح زیر کشت عدس حدود سه ونیم برابر سطح زیر کشت نخود است و میانگین عملکرد آن نیز از نخود بالاتر است در حالیکه در سطح کشور مجموع سطح زیر کشت نخود حدود دو و نیم برابرعدس است و میانگین عملکرد آن نیز از میانگین عملکرد عدس بالاتر است. از طرفی تجارب کشاورزان و نیز سوابق علمی و تجربی آزمایشات انجام شده در این ایستگاه مؤید این است که کشت محصول عدس دیم به علل متعدد ازجمله کوتاهتر بودن طول دوره رویشی و زایشی، ابتلا کمتربه آفات و بیماریها و در مجموع سازگاری بیشتر به شرایط منطقه، نسبت به کشت نخود ارجحیت دارد.

 1- بخش به‌نژادي:

انجام بيش از 40 مورد طرح تحقيقاتي به‌نژادي حبوبات ديم (نخود و عدس)

دستيابي به بيش ازدو لاين اميدبخش نخود (پائيزه – زمستانه) و بيش از شش لاين اميدبخش عدس

که یک مورد آن به نام FLIP 92-12L در دست معرفی است.

مشاركت در معرفي يك رقم عدس ديم زودرس و پرمحصول بنام گچساران

تعداد طرح‌هاي تحقيقاتي حبوبات اجرا شده در ايستگاه تحقيقات ديم شمال خراسان  از سال 1376 تا به حال

نوع طرح

عدس

نخود

خزانه تحمل به سرما

5

5

خزانه تحمل به خشكي

1

3

خزانه لاين‌هاي اليت

1

4

مقايسه عملكرد (مقدماتي، A و B )

6

5

سازگاري

3

2

نسل‌هاي در حال تفكيك

2

-

ژرم‌پلاسم داخلي

2

-

به‌زراعي

1

1

جمع

21

20

2- به‌زراعي:

بررسي امكان كشت انتظاري عدس و نخود ديم در منطقه و برتري قابل توجه (حداقل 50 درصد) كشت انتظاري نسبت به كشت معمول بهاره

بررسي ادوات مختلف كاشت نخود به صورت مكانيزه و برتري استفاده از عميقكار ديم در كاشت نخود زمستانه.

بررسی کشت لگومها به عنوان محصول جایگزین آیش در گندم زارهای دیم شمال خراسان

 

نمونه ای از نتایج آزمایشات عدس

 (مقايسه عملكرد دانه عدس در تاريخ كشت‌هاي مختلف)

سال زراعي

ميزان بارندگي (كل)

ميانگين عملكرد (كيلوگرم در هكتار)      ‍(افزايش نسبت به بهاره)

پائيزه

انتظاري

بهاره

81-1380

339

727

446

156

 

 

(336 درصد)

(186 درصد)

 

82-1381

359

-

744

407

 

 

 

(82 درصد)

 

83-1382

257

-

638

441

 

 

 

(45 درصد)

 

یافته های آزمایشات كشت زمستانه :

ü      امكان استفاده از برخي ارقام بومي براي كشت انتظاري علارغم عدم مقاومت اين ارقام به سرما .

ü      افزايش عملكرد حداقل 50 تا 70 درصدي كشت زمستانه نسبت به بهاره .

ü      افزايش عملكرد نسبت به بهاره حتي در صورت عدم ايجاد شرايط مطلوب براي سبز شدن به موقع .

ü      افزايش سودمندي كشت زمستانه نسبت به بهاره در سال‌هاي خشك .

ü      ارتقاء پايداري توليد و عملكرد كل، در منطقه در نتيجه كشت زمستانه   .

ü      افزايش 30 درصدي ارتفاع بوته در آزمايشات زمستانه نسبت به بهاره  (اهميت در برداشت مكانيزه)

ü      تراكم 200 بوته در متر مربع در كليه تاريخ‌هاي مختلف كاشت برتر بوده است.

پروژة دانه هاي روغني

در ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم شيروان از سال 1379 پروژة تحقيقات دانه هاي روغني آغاز شد. اين ايستگاه به عنوان ايستگاه تيپيك مناطق سرد و كم باران كشور در مؤسسة تحقيقات كشاورزي ديم شناخته مي شود. در پروژه دانه هاي روغني روي دو گياه كلزا و گلرنگ كار مي شود. تا كنون 31 طرح تحقيقاتي اعم از آزمايش هاي بهنژادي، بهزراعي و تحقيقي - تطبيقي در اين پروژه اجرا شده است كه ليست طرحها در ذيل آمده است. براي مناطق ديم سرد سير، رقمي از اين دو گياه روغني معرفي نشده است. نتايج آزمايش ها تا به حال نشان داده است كه در مورد گياه گلرنگ، كشت انتظاري و پاييزه (ارقام مقاوم به سرما) موفق بوده و عملكرد بيشتري از كشت بهاره دارد. رقم گلرنگ PI-537598 بخاطر سازگاري خوب در كليه مناطق ديم مورد بررسي در كشور در دست معرفي مي باشد. اين رقم مقاوم به سرما بوده و براي كشت پاييزه ديم مناسب است. در مورد ارقام حساس به سرماي گلرنگ تاريخ كشت انتظاري بخاطر عدم خسارت سرماي پاييزه، مصرف انرژي كمتر براي آماده سازي زمين (به خاطر اين كه بارندگي هاي ابتداي فصل زراعي در آبان و آذر ماه اتفاق افتاده و زمين خشك نيست) و داشتن وقت بيشتر زارعين در اين زمان (كه درست قبل از شروع سرما و يخبندان در هر منطقه است كه فصل بيكاري كشاورزان مي باشد)، بهترين تاريخ كشت در شرايط ديم مي باشد. گلرنگ حساسيتي به تراكم بوته نشان نمي دهد اما در سالهايي كه سرماي شديد و ناگهاني بهاره رخ دهد، تراكم بيشتر بوته ها مطلوب خواهد بود. در مورد كلزا براي موفقيت در كشت پاييزه يك يا دو مرتبه آبياري تكميلي (بسته به شرايط آب و هوايي) جهت جوانه زني و استقرار گياه و رسيدن به حالت روزت ضروري بنظر مي‌رسد. در كشت ديم بهاره، كلزا مشكلي نداشته و در اسفند ماه مي توان اقدام به كشت نمود.  

پروژه علوفه

اجراي 8  طرح تحقيقاتي در خصوص  ماشك و خلر.


ایستگاه تحقیقات دیم شیروان

۲۰۲۴۰۳۱۳_۰۹۲۰۳۲.jpg


مشخصات ایستگاه

خاكشناسي ايستگاه :

خاك ايستگاه داراي بافت خاك سيلتي لوم با نسبت شن 36%، سيلت 46.6%، رس20.4%، pH=8 ، ميزان فسفر قابل جذب 8.8 ppm ، پتاسيم 179ppm ،آهن 2.6ppm ، منگنز 6.6 ppm ، روي 0.76ppm و مس 0.02 ppm ، همچنين هدايت الكتريكي خاك ايستگاه 3.8 ميلي موس ، درصد اشباع 40.2 % و عمق خاك يك متر مي باشد.

ليست لوازم و تجهيزات آزمايشگاهي ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم شيروان

رديف

نوع كالا

تعداد

1

رطوبت سنج بذر

1

2

هات پليت

1

3

pH متر

1

4

هدايت سنج

1

5

بذر شمار

1

6

آون

3

7

ژرميناتور

1

8

اتوكلاو

1

9

آب مقطر گيري

1

10

دسيكاتور

1

11

ديوايدر بذر

1

12

GPS

1

13

دوربين ديجيتال

1

14

دوربين عكاسي كونيكا

1

15

ترازوي حساس 01/0 گرم

1

16

ترازوي پند 1/0 گرم تا 10 كيلوگرم

1

17

ترمومتر جيوه اي خاك 5 تا 30 سانتيمتري

1

18

اندازه گيري سطح برگ ( Leaf area meter )

1

19

بلندر

1

20

الك هاي آزمايشگاهي خاك 10 ، 18 و 35 ميليمتري

1

21

پمپ فشار

1

22

رطوبت سنج هوا (هيدروگراف)

1

23

ترمو گراف

1

24

بارومتر

1

تجهيزات هواشناسي ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم شيروان

رديف

نوع كالا

تعداد

1

رطوبت سنج هوا (هيدروگراف)

1

2

ترمو گراف

1

3

بارومتر

1

 

مشخصات چاه آب:

عمق 90 متر، قطر لوله جدار 35 سانتيمتر، قطر لوله آبده 5/7 سانتيمتر، حداكثر قدرت مجاز 12 كيلو وات ساعت/، ميزان بهره برداري 6 ليتر در ثانيه، شماره پروانه



6.1.15.0
گروه دورانV6.1.15.0